Poezi

Përleshëm
Nganjëherë i kafshoj dhëmbët furishëm
I kafshoj fort gjuha më përleshet me dhëmbë,
Më mbetet gjuha në dhëmbë nganjëherë,
Me gjilpërë më duhet ta qep gjuhën,
Engjëllushka ime, Jo pse dua, nganjëherë

Çuditem edhe me veten si i kafshoj ëndrrat,
Hahem me to deri në përgjakje
I kafshoj dhe përleshëm me realitetin,
Nëpër net me ëndrra vjeshtore

Dhe pranvera me buzëqeshje dashurore
Hamendja për fitore mbyt trishtimin
I kafshoj ditët, edhe netët i kafshoj,
Të zeza si futa, netët e paperënduara,
Krejt përgjakëm nganjëherë,
Me dhëmbët e mi të rëndë- të rëndë,
Sa shkëmbinjtë e Bjeshkëve të Nemuna,
Nganjëherë botën e zë gjumi 'mes të ditës,

Dhe aty përulet miti i fuqisë së qëndresës

Trulloset bota krejt e humbur përkundet,
Harron përuljen e gjurit nganjëherë bota

Bije në gjumë nëpër ninulla ledhatuese

Papritur tretet nga thartira që të qetë zorrët

Tëhuajsohet mendja dhe humb imazhin në pasqyrë

Pema Jetës zë rrugën në mëngjesin me vese diellore
E unë, nganjëherë i vetmuar përleshem me botën
Dhe përhumbem në lakuriqësinë e poezisë

Thirrje

Muzë, mos fli hape sythin

Dhe më huazo zërin e kangës

Përkulem para teje

Digjem e flakë s’jam

Muzë, në fillim ishte fjala

Dhe fjala ishte gjithçka

Tanimë s’mbet gjë tjetër

Përpos fjala e dashuria

Më dëfto kufirin e jetës dhe vdekjes

Dhe mbretërinë poezisë

Në qytetin tim më kufij e mure

Më dëfto mbretërinë prej urate

Dhe më mëso të bëhem dishepull i fjalës

I muzikës së shpirtit të dëlirë

Që vallëzon kurrë pa ndal

Më dëfto shumë

Se historia është nyje në këmbë

E shkruar dhe e rishkruar

Nëpërmjet gishtave të dridhur

Për të prodhuar mite

Dhe një kodër rrenash

E pra Muzë, këndo me mua

Dhe dashurinë që vlon

Në metamorfozën e kohës

Më dëfto Zoti im se

Dielli lind për të mirët dhe të këqijtë

Gjuha e zjarrtë shndërrohen në hije

Dhe shikimi im në horizontin e pritjes

Tek rikthen mendjen në ditën e djeshme

Dhe kundron strukturën e kohës

Në pikën e së nesërmen

Poetët vetmitar

Dje takova poetin e vetmisë së madhe

Rrugës së qiellit thithte diellin

Kishte mbështjell kokën me ëndrra

Që t’mos i harliseshin vargjet

Dje takova poetin e dashurisë së madhe

Rrugës së pyllit me ngjyra të panjohura

Kishte lidh kokën me sytë e erosit

Që t’mos i çorodiseshin vargjet

Dje takova poetin e vetmisë së madhe

Rrugës së pluhurosur lëpinte gjurmët e tij

Kishte lidh me histori kokën

Që t’i fashiste rrenat si koka prej gjarpri

Dje takova poetin e vetmisë së madhe

Rrugës së vetmisë së metaforave

Kishte dal i lakuriqësuar

Të dehej në sytë e tij bota

Dje takova poetin e vetmisë së madhe

Me matematikën e zemrës

Zgjidhte të panjohurat e bëra lëmsh.

Gjyqi pwr vjershën time
Kështjella e drejtësisë s’mund të përmbyset

Me një të fryrë nga zgafellja e gojës
Edhe nëse Jozefi K vdiq si qen rrugëve të Parisit a Pragës
Procesi s’ u mbyll e ai mbetet proces
Të premtet e mëdha s’ kuptohen pa të dielën e madhe.
Ç’ faj ka poezia që e sulmon
Imunitetin s’mund t’ia marrësh as kur lakuriqësohet

Mjekrën time të pakrehur kurrë,

Të rritur zjarreve përcëlluese
Mbuluar me merimanga gërdie
Edhe po deshe s’mund ta puthësh kurrë

Dhe beso, kjo poezi vlon për dashuri
Është e lakuriqësuar se i është falur kjo dhunti
Po deshe vraje, në varr mund ta vësh

Strukturën e mendimeve s’mund t’ia prekësh
Poezia është e panjollë mos e sulmo
Barbar, po deshe vraje
Do pjell gjarpinj, që sytë të t’i helmojnë

Macet e çartura vrapojnë gjoksit trishtueshëm

Po deshe vraje ajo kurrë s’vdes
Edhe nga varri shpirtin e trazon.

Hija e korbave

Në ishullin e pritjes vetmia e thartë

Dhe struktura e deformuar e seksit

Në lumin e kohës ecte zvarrë, Grua

Nuk e njoha Homerin as verbimin e tij

Me hapa të Akilit masë kohën prapa

Dhe kilometrat deri matanë Itakës

Sythi yt kaltrosh përhumbet në lakuriqësinë

E natës së zezë ku tëhuajsohet mendja

Akti i çoroditur i shpirtit hije

Në të qarën e seksit tënd rrjedhin pikat

E dushit të ftohtë në ishullin e vetmisë

Drama e pashkruar në teatrin e gërmadhave

Dhe puthja e akullt që dogji sythin e përlotur

Një korb vështroj shikimin tim prej të dashuruari

Ditën me mendime të hallakatura

Dhe miti reflektoj fragmentin

E artit të shkruar nën hije korbash

Sytë nuk janë dritare prej motesh

As dyer të largimit nga trishtimi.

Dramë

Shalli i zi në qafën e rënduar

Dhe një shikim i përvujtshem

Treten ngjyrat e shndritshme

Dhe rekuizitat e zaza na marrin sytë

Një gomar pallë sa të shurdhon veshët

Dhe hijet e korbave mistershëm

Kafshojnë fjalët e aktorëve të rraskapitur

Një puthje prej Jude

E deh aktoren me emrin Çudira

Zhvesh brekët me duhmë shurre

Dhe i hedh në publik e llastuar

Akti i parë pa orgazëm

Loja zgjati disa minuta

Dhe akti i dytë i kredhur në soditje

Një gomar defilon në skenë për të satën herë

Dy korba i bëjnë hije prej uji

Aktori i turpshëm refuzon të lakuriqësohet në skenë

Perceptimi për dramën mi gërryejnë sytë

Godo nuk priti sa unë

Dramë...!

Kosovos frihet bra för alla parter

Av Ndue Ukaj

För ungefär tio år sedan började jag studera vid Prishtinas Universitet. Det var förbjudet för oss, albanska studenter, att studera på vårt modersmål och därför hade vi inte möjligt att studera i universitetslokaler, eftersom de var tillgängliga bara för serbiska studenter och hade ockuperats av den serbiska regimen. Flera generationer var istället tvungna att studera i improviserade lokaler som egentligen var några källare. Det var hemskt. Verkligen hemskt. Just nu kan jag inte förstå hur vi kunde klara av situationen.

Men det här är bara en sida av historien för den andra sidan var mycket tragisk. Vi kunde inte heller hålla föreläsning i källaren i vår "frihet" för att den serbiska polisen blockerade ofta våra föreläsningar. Under några år visste jag inte ens hur man upplever frihet, eftersom jag kunde hitta frihet bara i poesi och i litteraturen. Jag och mina vänner som studerade litteraturvetenskap vågade inte berätta för polisen (när de stoppade oss på gatorna) att vi var studenter och definitivt inte att vi studerade litteratur och albanskt språk. För om vi hade berättat det hade de slagit oss. Det var förbjudet för oss att läsa väst-litteratur, egentligen var allting förbjudet för oss. Många unga upplevde liknade händelser flera gånger. Jag berättade den här upplevelsen för att förklara bara en liten sida, för det som den serbiska regimen gjorde under många år mot det albanska folket i Kosova.

Tio år efter kriget är Kosova på väg att avsluta den långa processen att blir ett självständigt land. Och i den processen som pågår just nu finns det ett fåtal länder i EU (Cypern, Rumänien), tillsammans med Ryssland som inte vill acceptera Kosova som ett självständig land. Det är fullständigt utopiskt att kunna föreställa sig idag att Kosova kan leva tillsammans med Serbien, ett land som gav oss bara våld. Och fortfarande har de inte förändrat sig. Idag finns det cirka 2.000 människor som den serbiska militären har dödat och ingen har tagit något ansvar för att hitta kropparna som ligger begravda någonstans i Serbien. De har massakrerats och transporterats till Serbien, även barn och gamla människor. Det är förfärligt för deras familjer som fortfarande inte vet var dessa kroppar ligger begravda. Under detta krig har den serbiska regimen dödat cirka 15.000 albaner.

Vår relation med Serbien under nästan hundra år, från den tiden då de inledde ockupation av Kosova har alltid varit med våld och krig. Serbien har försökt att blockera skolan, kulturen, det albanska språket, all utveckling och idag finns det ungefär en miljon albaner som har blivit tvungna på ett eller annat sätt att emigrera.

Jag och min generation som har upplevt den svåra situationen när vi studerade, hade försökt att göra en fredlig motstånd utan krig och våld, alltså icke-våldsprincipen. Vi demonstrerade nästan varje dag under flera månader för mänskliga rättigheter och mot kriget. Det finns många teorier som säger att under tio år (1990-1999), under det systematiska våldet, fick kosovoalbaner sitt inflytande från Moder Teresa som var en albansk nunna och känd i hela världen för fred. Det var ovanligt då i Jugoslavien att skapa en fredlig politik och den linjen ledde kosovoalbanernas ledare Ibrahim Rugova, som var författare. Men ingenting kunde stoppa den serbiska passionen för makt och kontroll över Balkan. Efter den 13 juni 1999 när NATO kom in i Kosova upplevde jag vad frihet, fred, demokrati och perspektiv betyder.

Just nu kämpar Kosova för en framtid utan våld, en framtid integrerad i Europa och Nato och samarbete med alla länder i Balkan, även Serbien. Kosova och det albanska folket är medvetna om den väg som de har valt och oavsett den svåra processen är Kosova beredd för att kämpa.

Nu är det äntligen dags för stabilitet och fred och som hjälp ur det perspektivet, får Kosova och Balkanregionen stöd från EU och från USA. Balkanområdet hade mycket instabilitet tidigare så detta är en väg att kommer fram till en fredlig region. Nu är tiden för positiva förändringar och de förändringarna måste resultera i att Balkan får sin plats integrerad i EU. Förra veckan avslutades de direkta samtalen mellan Kosova och Serbien avslutade utan att något resultat nåddes. Det har konstaterat också av en trojka från USA, EU och Ryssland, som har försökt att få en kompromiss mellan de två parterna. Efter de här utvecklingarna är EU och USA beredda att erkänna Kosovas självständighet. Kosova är sui generis fall i hela världen, det är ett speciellt fall. För att förstå det verkliga situationen i Ballkan, med et stort fokus på Kosova, som idag är en stor fråga i den internationell politiska relationen, måste man kunna ganska mycket om det här problemet i den historiska kontext. Ur denna synvinkel blir det lättare att ha förståelse för det som händer idag i Kosova och Ballkan.

Den historiska dimensionen är den viktigaste för att förstå det som kallas Kosovafrågan, processen som nu närmar sig sitt slut. Alltså det som hänt tidigare och händer nu i Kosova har sin grund i historien, den historia som serbiska Akademin tillsammans med politiska institutionen har manipulerat för nationalistiska intressen som har resulterat i fyra krig. Uppfattningen om den sanna historien är det bästa sättet att eliminera missförståendet och det fördomar som kan påverka i de stora förhandlingarna idag. Området är uppbyggt på en mytologi som har påverkat all utveckling, t.o.m den politiska, och det syndromet lever fortfarande i Serbien.

Det finns faktiskt inte någon anledning att inom EU tveka om Kosovas framtids status. Däremot behöver EU och Sverige bestämma sig så fort som möjligt om en enighet kring Kosova: att acceptera självständighet och hjälpa processen så att det leder till att alla Balkanländer integreras i EU. Det är viktigt för att skapa fred på Balkan och det är det bästa sättet att avsluta en lång period med våld och kris.

Det verkar inte finnas någon chans för fred i Balkan utan att Kosova blir ett självständigt land. Det är inte bara en önskan utan för det albanska folket betyder det över allt annat, egentligen betyder det fred, demokrati, perspektiv, det betyder att leva. Detta faktum vet alla som har tillräckligt information om Kosova, det vet man också i Serbien, landet som har skapat så mycket problem på Balkan under hela 90-talet och som fortfarande vill styra Kosova. Det är en utopisk politik eftersom Kosova sedan 1999 lever utanför Serbien. Serbien bör minska nationalismen och istället söka en rimlig politik för en framtid utan kriser. Genom Kosovas självständighet befrias också Serbien, därför bör Sverige vara en av de första länderna som erkänner självständighet.

Kosovo's freedom a good thing for all parties

Of Ndue Ukaj
For about ten years ago, I began studying at the University of Prishtina. . It was forbidden for us, Albanian students, studying in our mother tongue and that is why we had not possible to study in universitetslokaler, as they were available only for Serbian students and had been occupied by the Serbian regime. Several generations were instead forced to study in improvised premises, which really was no cellar. It was awful. Verkligen hemskt. Really awful. Right now, I can not understand how we could cope with the situation.

But this is only one side of the story for the other side was very tragic. We could not even hold a lecture in the basement of our "freedom" to the Serb police frequently blocked our lectures. U For some years I did not even how to feel freedom, because I could find freedom only in poetry and literature. I and my friends who studied literature did not dare to tell the police (when they stopped us on the streets) that we were students and certainly not that we studied literature and Albanian languages. Because if we had been told that they had struck us. It was forbidden for us to read the West-literature, in fact, everything was forbidden for us Many young people experienced similar events several times. I told this experience to explain only a small part, for what the Serbian regime did for many years against the Albanian people in Kosova.

Ten years after the war Kosova is on track to complete the long process to become an independent country. And in that process is going on right now, there are a few countries in the European Union (Cyprus, Romania), along with Russia that would not accept Kosovo as an independent country. It is completely utopian to imagine today that Kosovo can live together with Serbia, a country that gave us the only violence. And still, they have not changed. Today there are about 2,000 people that the Serb army has killed and no one has taken any responsibility to find the bodies were buried somewhere in Serbia. They have massacred and transported to Serbia, including children and old people. It is appalling for their families who still do not know where these bodies are buried. During this war, the Serbian regime killed about 15,000 Albanians.

Our relationship with Serbia for nearly a hundred years, from the days when they opened the occupation of Kosova has always been with violence and war. Serbia has sought to block the school, culture, the Albanian language, all development and today there are approximately one million Albanians who have been forced in one way or another to emigrate.

I and my generation who have experienced the difficult situation when we studied, had tried to make a peaceful resistance without war and violence, that is non-violence. We demonstrated almost every day for several months for human rights and against the war. There are many theories as saying that during the ten years (1990-1999), during the systematic violence, Kosovo Albanians had their influence from Mother Teresa was an Albanian nun and known throughout the world for peace. It was unusual then in Yugoslavia to create a peaceful policy and led the Kosovar Albanians leader Ibrahim Rugova, who was the author. MeBut nothing could stop the Serbian passion for power and control over the Balkans. After June 13, 1999, when NATO entered Kosova I experienced what freedom, peace, democracy and perspective.

Right now struggling Kosova for a future without violence, a future integrated in Europe and NATO and cooperation with all countries in the Balkans, including Serbia. Kosova and the Albanian people are aware of the path they have chosen and regardless of the difficult process of Kosova is ready to fight.

Now it is finally time for stability and peace and to help in that respect, the Kosova and the Balkan region support from the EU and the United States. B Balkan region had much instability earlier so this is a way to come to a peaceful region. Now is the time for positive change and the change must be reflected in the Balkans may be its place integrated in the EU. Last week, ended the direct talks between Kosovo and Serbia ended without any result was reached. It has been noted by a troika from the U.S., EU and Russia, which has tried to get a compromise between the two parties. Following these developments, the EU and the United States prepared to recognise Kosovas independence. Kosovo is sui generis cases throughout the world, it is a special case. To understand the real situation in Ballkan, with a large focus on Kosovo, which today is a major issue in the international political relationship, you have to be quite a lot about this issue in its historical context. From this point of view, it will be easier to understand what is happening today in Kosova and Ballkan.
The historical dimension is the key to understanding what is known as Kosovafrågan, the process that is now coming to an end. So what happened in the past and is happening now in Kosovo has its basis in history, the history of Serbian Academy together with the political institution has been manipulated for nationalist interests which has resulted in four wars. The perception on the true story is the best way to eliminate missförståendet and the prejudices that may affect in the major negotiations today. The area is based on a mythology that has affected all developments, even the political, and the syndrome still live in Serbia.

In fact, there is no reason to hesitate in the EU on Kosovas future status. s However, the EU needs and Sweden decide as soon as possible of an agreement on Kosova: to accept autonomy and help the process so that it leads to all Balkan countries integrate into the EU. It is important to create peace in the Balkans and it is the best way to end a long period of violence and crisis.

It seems to be no chance for peace in the Balkans without Kosovo becomes an independent country. It is not only a desire but for the Albanian people, it means above all else, in fact, it means peace, democracy, perspective, it means to live. This fact know anyone who has enough information on Kosova, it is known in Serbia, the country that has created so much problems in the Balkans throughout the 90s and who still want to rule Kosovo. It is a utopian policy because Kosova since 1999 are living outside Serbia. Serbia should reduce nationalism and instead seek a reasonable policy for a future without crises. By Kosovas independence of Serbia also relieved, therefore, Sweden should be one of the first countries to recognize independence.

Albanian, Kosovo leaders send "message of national identity"

Ndue Ukaj: Thaci's Visit, Triumph of Identity Over Distinctions
E shtune, 28-06-2008, 06:47pm (GMT+1)

Ndue Ukaj

Albanian, Kosovo leaders send "message of national identity"
BBC Monitoring Europe (Political) - June 24, 2008, Tuesday

Text of report by Albanian major right-wing pro-PD party newspaper 55Pesedhjetepese, on 21 June

[Commentary by Ndue Ukaj: "Thaci's Visit, Triumph of Identity Over Distinctions"]

Kosova [Kosovo] Prime Minister Thaci's visit to Albania, apart from its political message, also conveyed a message to the effect that, having to cope with a new political situation under the same national umbrella, Kosova and Albania are cooperating and coordinating their economic and political potentials for the common good, while at the same time stressing their national Albanian essence.

In other words, in Kosova's new situation, Thaci's visit strengthens interstate relations between Albania and Kosova while giving an appropriate answer to the allegations about a supposed Kosovar identity and, at the same time, stressing that Albanians, wherever they happen to be, are all part of the Albanian nation.

Among other things, Thaci's visit stressed the national Albanian identity of the people of both Kosova and Albania, thereby refuting the allegations of those who, availing themselves of the creation of the state of Kosova, try to push through their theses about a so-called Kosovar nation.

The two prime ministers - Berisha and Thaci - declared a common national platform, for they know but too well that, disunited, the Albanians would be powerless. Theirs was a message of national identity over regional distinctions. They also came out with joint projects of national importance.

Relations between Albania and Kosova have frequently suffered from divisive efforts from certain quarters bent on impeding cooperation and coordination of actions between the two parts of the one nation. These efforts have come up against the policy carried out by both Tirana and Prishtina [Pristina], a policy that has the support of the whole of the Albanian nation.

Not infrequently we hear people in Kosova saying that the Kosovars must create their national identity, making a clear distinction between the Albanians on this and that side of the border.

Disregarding global developments and also the prospects of Balkan and European integration, these theses are fraught with dangerous consequences for the Albanian nation. They are based on naive conceptions that must be fought with determination and wisdom.

The Albanian press, especially that of Kosova, carries articles to the effect that nationalism is both obsolete and primitive. This is ridiculous, for the opposite is true. It is nationalism that makes Western countries so powerful. It is nationalism that motivates the Italians and French to struggle for major achievements in the field of culture, sports, and design, that makes Germany into an economic superpower, or that makes the British or the Americans police the world order.

The absence of a nationalist sentiment has often made us imitate our enemies, even identify ourselves with them.

The moment has come for us Albanians to hold our head high and show the world that we are a people of an ancient civilization, striving to overcome the consequences of a bitter past. Our future depends on what we do now.

Only united and by preserving our Western tradition will we be able to become dignified members of the community of civilized nations.

Poezie albaneză din Suedia

Ndue Ukaj

Mona Liza râdea fiindcă plesnea de dragoste

ÎNCĂIERARE

(Përleshje)

Uneori strâng cu dinţii,
Strâng atât de tare încât limba mi se-ncăieră cu dinţii,
Îmi rămâne limba în dinţi uneori,
Un ac îmi trebuie să leg limba,
Îngerul meu
Nu că aş vrea
Uneori mă mir cum muşc visele,
Mă-ncăier cu ele pănă la însângerare
Le muşc şi mă-ncăier cu realitatea,
Prin nopţi cu vise tomnatice în primăvara cu surâs de iubire
Prezumţia pentru triumf ucide tristeţea
Muşc zilele, şi nopţile le muşc,
Negre ca horn, nopţile,
Tot mă-nsângerez uneori,
Cu dinţii mei grei, cât de grei
Cât stâncile Munţilor Blestemaţi,
Uneori lumea e prinsă de somnul amiezii,

amorţită turmentată lumea toată,
Uită de căderea în genunchi

Iar eu, uneori singuratic mă-ncăier cu lumea
Şi mă pierd în nuditatea poeziei

JUDECATA PENTRU POEZIA MEA

(Gjyqi për vjershën time)

Cetatea dreptăţii nu se poate prăbuşi cu o suflare din abisul gurii
Şi dacă Jozef K a murit ca un câine pe străzile din Paris sau Praga
Procesul nu s-a închis şi el a rămas process
Vinerea mare nu se poate împăca fără duminica cea mare.
Ce vină are poezia care atacă

Imunitatea nu-i pot lua nici când se dezbracă
Iarba mea nepieptănată nicicând, crescută prin focurile arzătoare
Acoperită cu păianjeni purulenţi

Şi dacă vrei nu o săruta niciodată
Şi crede-mă, această poezie fierbe pentru iubire
A rămas goală fiindcă i s-a dăruit aceast har
Dacă vrei ucideo, în mormânt poţi s-o pui
Ce vină are poezia care atât de tare atacă
Barbar, dacă doreşti ucideo
Va naşte monştri, ca ochii să ţii otrăvească
Pisicile nebune aleargă triste pe piept
Dacă vrei ucideo, poezia niciodată nu moare
Şi în mormânt trezeşte sufletul

AM VRUT SĂ-ŢI SPUN

(Kam dashtë me të thanë)

Soarele nu se prinde în palme.
Nu-l atinge: ca degetele să nu se topească
Şi carnea să cade pe pământ
Pisicile nebune s-o mânânce,
Am vrut să spun, şi să scriu am vrut,
Cu dor mare
Şi apoi în vers s-o bat în cui, ce mult am vrut
Pe dimineţile cu brumă de soare
Şi prin nopţile cu bubuit de toamnă,
Poezia nu moare,
Nici cu arme,
Nici cu cele atomice şi kamikaze nebune
Mai mult decât aer, respiraţie şi viaţă
Am vrut să-ţi spun, niciodată nu uita
Crează regatul iubirii seară şi dimineaţă,
Să mergi pănă la Kopenhaga,
Să te întâlneşti cu Hamlet
Nu este soluţia dilemelor să fii sau să nu fii
Între cerul albastru şi pământul negru

Suspiciunea şarpe otrăvitor aşteaptă
Undeva plesneşte cerul, undeva plesneşte cuvântul,
Oh ce rău miroase
Undeva se trăieşte în cuvinte, undeva se ucide pentru cuvinte
Şi în înaltul cerului crapă poezia
Toate drumurile au câte un scop,
Câte un nume, câte puţină istorie
Deşi niciuna nu i se apropie Prometeului
Obosite, sugrumate, nedeclanşate, declanşate,
Oricum în mijlocul drumurilor impedimentele sunt uşoare,
Dacă ai câteva hărtii stricate pentru a croşeta poezie
Între palatele regale şi crucile antice
Picturile nenumărate, care stau ca cer peste cap le vei găsi,
Te vei îmbăta cu ele – te vei pierde

În Roma de mers, nicidecum nu uita
Să te-nchini în faţa Mona Lisei şi s-o priveşti adânc în ochi,
Nu o iubi nicidecum, ai grijă să nu te-ndrăgosteşti

Apoi ori încontro să te duci,
Katedrala lui Hygo s-o cinsteşti,
Să continui calea până la Londra,
Te aşteaptă magiile nesecate ale lui Shakespeare Divin,
Oricum să te duci pănă la Shkodra
Şi să săruţi Maica Domnului din Shkodrei cu picioarele însângerate,
Să-nveţi misterul lumii, pe care-l ştie doar ea
Apoi să afli despre At Fishta,
Cum plesneşte cu metaforele lui în veşnicie
Şi să aduni osele prin fluvii furtunoae

CREAŢIA
(Krijimi)

Dumnezeu, şase zile a creat neîncetat,
A şaptelea zi a stat

Si pe poeţii i-a băgat în Grădina Tainei

I-a învăţat obiceiul le-a determinat misiunea,
Numai un lucru a rămas secret,
Şarpele!
În care zi a creării s-a târât mai întâi pe Pământ?

POEZIA
(Poezia)

Când ţi se umple sufletul cu venin
Când ţi se ruinează creierul
Când ţi se usucă sentimentele, visele când ţi se fură
Când ţi se ucide gândul tocmai în frunte
Când n-ai cu cine deschide gura
Să ciocneşti un pahar de wiski
Să storci coaiele pline de spermă
Poezia este terapie
Nu ţipa
Nu vărsa lacrimi
Nu scrie elegii şi balade sugrumate
Versurile de melancolie îndepărtează-le
Nu înjosi ţinta, priveşte poezia în frunte
Hrăneşte-te când îţi lipseşte pâinea
Sarea iubirea şi scrisul
Nu văita singurătatea
Şi când te dispreţuiesc
Când te înjură şi te ţintuiesc pe cruce
Te declară nebun anatemizat

Dragostea ţi-o violează
Poezia este salvare

Ţipăt dulce de bucurie

ŞASE LITERE

(Gjashtë shkronja)

“Fiecare din noi, ca o picătură de apă trebuie să dea contribuţia sa în bunătate, prietenie şi pace. Numai atunci vom crea aceanul fericirii”
(Maica Tereza)

Şase litere sunt bilanţul celor şase zile ale creării pe pământ

cea de a şaptea zi Grădina Edenului era pat setos pentru iubire
Eva n-a pierdut timp să se dezbrace!

*
Cu şapte litere se umple fluviile, ce minunat se umplu
În direcţii inverse merge lumea, cu şase litere se poate uni lumea
Cu şase litere se pot ridica dealuri care ating cerul
Ce minunat,
Numai cu şase litere poţi armoniza milioane de versuri,
să cânţi ne-ncetat, ca pasăre primăvarătică în cele patru colţuri ale lumii să-împrăştii cântecul
Cu şase litere poţi merge pe norii cerului şi în întunericul adânc al pământului,
Cu şase litere poţi aduna lumea într-o palma de mână:
Iubire

SEMN DE ÎNTREBARE

(Pikëpyetje)

Depărtarea se pictează în vers,
Cu nuanţe de culori care se amestecă între ele pe geam
Sparte ca soarele în apus
Cuvântul arde ca în foc
Focul piere în cuvânt
Şi pierd împreună cuvintele
Împreună cu versurile ard
Cu fărămiturile cerului
Ce mă muşcă
Cu lacrimi arse
Cu izvor de lacrimi
Ud versurile
Şoptesc oftez
Cu dor
Cultiv rimele, ritmurile
Împreună cu semnele de întrebare, oţelite,
Ce apasă azi, mâine…totdeaună.
Şi azi:
Rupere de versuri
Spargeri de motive
Se suie nevrând spre versul meu
Nu în numele sfinţeniei
Nici a nebuniei
Numeroase priviri pierdute, palide, şi zăpăcite
Se suie precum păianjeni pe versul meu obosit
Nu doar atât
Iubire, te au încâtuşat fără milă

Cântecele curvelor-ţi exprimă durerea
Oo suflete, pentru timpuri mucegăite
Pe capete grase

Iar tu continuu să crezi orice
Şi nu înţelegi versul şi se rup
În tăcere te lasă

Cu bucata tăiată în gât
Scrinuri pline de păianjeni,
Pe cetăţile stinse ale vechilor canoane

Dumnezeule,

sufletul meu în iubire crede
Dacă viaţa se hrăneşte cu metafore
şi se hrăneşte cu viermii urii

sau se hrăneşte cu artă şi iubire crede
Cu metafoarele ucigaşe
Cu suspinele otrăvitoare
Cu părul care nu mai găseşte foarfecele

Nu se clatină din loc pereţii tăcerii, pereţii neîntrecerii
Eu continu mă rog Celui de Sus,
Învaţă-mă să iubesc sfinţenia, nicicând diavolescul

COMPROMIS DUREROS CU METAFORELE

(Kompromis i dhembshëm me metaforat)

Cuvântul respiră a viaţă
Mesaj dă
Şi atunci când nu spune nimic
Pentru această nu te uimi

Uită de poezie
Orice literă vădită cu sânge
Uită de mormintele în subiectul ei
Crede în povara vieţii
În cuvântul ucis pe limbă
Crede în metafore şi alegorie
În cuvântul închegat ce fierbe în sân
În compromisele autosacrificării
Prin cabinete de suspine pasionale
Creşte se scurtează de sute de ori barba mea
Împreună cu limba care cuvintele le ţine

Tăcute în suflet
şarpele aşteaptă cu gura deschisă
Am tăcut
Până când tăcerea s-a transformat în zgomot
Din nou
Am tăcut
Nu fiindcă am tăcut ci fiindcă tăcerea s-a transformat în revoltă
Şi din nou ca dinadins
Am tăcut
Până când cântecul în versul meu a explodat
Sub barba nepieptănată a turbat tăcerea
Sub firele nepieptânate a ars tăcerea
Iar eu am tăcut

Până când s-a ucis...

TENTAŢIE

(Tundimi)

*
Capul turmentat mi se clatină din timp în timp,

Oo Dumnezeule ce greu mi-e să mă ţin drept

vântul tăcerii mă clatină ca pe o foaie de hârtie
Lumea râde, râde,
Oh ce zgomotos râde lumea,
Mie nu-mi pasă de capul meu

Mă leagăn în tentaţia mea

Îngerul meu

Acolo unde alunecă pământul sub picioare,
posibilitatea de a ţine şira spinări drept
este mai mică decât un zero mare

Alunecă şi alunecă acolo unde vor, şi nu vor,
timpul meu clătinat pentru aer curat,
setos, capul meu,
pentru mireasma pământului fără pulbere...

**
Tentaţia ţine pradă capul meu

vijelia izbeşte pe cer şi pământ
Pentru cuvântul dulce ca sânul mamei
Pentru literele numelui meu pe care le a-nghiţit Lacul din Shkodra
Viermi purulenţi, hrăniţi cu bucate vomitate cu alcool
Pe poala Cetăţii din Rozafat s-a crucificat, o femeie şi douăsprezece bărbaţi

Treizeci şi trei sticle golite, şi treizeci şi trei umplute le ciocnesc dintr-o dată

Ce bine e să nu citeşti poezie -
această înseamnă, simplu, să nu ucizi capul pentru nimic,
Doar poeţii, singuratici te vor, te iubesc şi te iubesc neîncetat,
Să apuci soarele în palmă, şi să îmbrăţişezi marea la sân
Numai poeţii ştiu să numere tăcerile tale dureroase

glorioase, Shkodra noastră,
Sărutările însângerate din Kosova,
Dardania Antică, din vârful de la Stublla crucificată

Într-un nume comun:
Sânge pentru onoare şi Glorie

***
Cum se înveţi să scrii viitorul cu glia
ce a alunecat şi alunecă sub picioarele noastre,
fuge fricos, când clipeşti din ochii
Unde să fur o picătură de apă s-o multiplic precum Christos,
să multiplic în mare
Să se cureţe pulberea în istorie
Pielea şarpelui blesmeat,

Târât pe pământul de care se prinde respiraţia de pulbere şi păianjeni

dar cum să-l ardă fără foc şi fără fum...

În româneşte de Baki Ymeri

Ndue (Tomë) Ukaj s-a născut în 1977, la Stublla de Sus, comuna Vitia (Kosova). A absolvit studiile de limbă şi literatură albaneză la Universitatea din Prishtina, Facultatea de Filologie, unde a urmat şi studiile de magistratură « Discursul în literatura lui Gjergj Fishta », avându-l pe mentor pe Prof. Dr. Sabri Hamiti. Actualmente trăieşte în Suedia, unde a urmat câteva cursuri ale limbii şi culturii suedeze. În decursul studiilor a fost activist al Uniunii Indipendente a Studenţilor Facultăţii de Filozofie, membru a redacţiei revistei “Fryma” (Duhul), în care a publicat texte literare. A fost editor al revistei pentru artă, cultură şi societate “Identiteti” (Identitatea, 2001-2002), din Prishtina. Eeste cunoscut şi pentru activitate politică, ca unul din conducătorii Partidului Albanez Democristian din Kosova (Partia Shqiptare Demokristiane e Kosovës), dar şi pentru alte activităţi instituţionale din Kosova. Textele sale literare, eseistice, publicistice, au fost publicate în Albania, Kosova, Munte Negru, Macedonia şi diasporă. În 2004 a publicat cartea “Discursul biblic în literatura albaneză” (”Diskursi biblik në letërsinë shqipe”, AIKD, Prishtina). Este coautor al monografiei “Stublla”, cuprins şi în unele antologii ale poeziei albaneze. Ndue Ukaj scrie poezii, proză, eseistică, teorie, critică şi studii literare, fiind cunoscut şi în calitate de publicist.

Kultura e dialogut

Ndue Ukaj

Kriza shqiptare, të cilën e përjetojmë, edhe sot e gjithë ditën, ka ndërlidhje të pashmangshme, mbase në disa aspekte esenciale, me dimensionet tona historike, qytetëruese, shpirtërore, dhe natyrshëm në këtë arene hynë mungesa e dialogut parimor e të brendshëm, që për pasoj ka sjellur humbjen e besimit në të ardhmen, dvarrjën e idealeve deri në shkallmim. Mungesa e ndjenjës së bashkëpunimit, është një ndër faktorët që është bërë pengesë e mëdha, që po e trondit edhe sot e gjithë ditën kombin tonë dhe po e pengon të ec në rrugën e proseprimit, krahas kombeve tjera të qytetëruara, për të përmbyllur kapitullin e vajtimit të tipit që shkruante poeti Pashko Vasa, me vargun rrënqethës e me status të veçantë tragjiciteti: “O Moj shqypni, e mjera shqypni”.

Në të vërtetë, të “pesë anarkitë tona” të cilat i identifikonte me një dije- analizë të veçantë e lakonike nga Fan Noli, brenda një strumbullar të larmishëm, të përkufizume si: anarkia fetare, anarkia sociale, anarkia morale, anarkia patriotike, anarkia e idealeve, në fakt, janë identifikimi i te pesë pengesave që janë sforcuar deri në paradigma për të tashmen dhe të ardhmen. Këto plagë, apo anarki, si të këtilla, edhe pas shumë decenieve, janë diga të fuqishme që na pengojnë t’i flakim tutje cenet tona, paragjykimet dhe shpirtngushtësinë, karshi idealeve dhe të mirave të përbashkëta, për të sforcuar moralin e mirëbërësisë (Branko Merxhani), moral që duhet ndërlidhet me mendimin sistematik, veprimin sistematik. Këto anarki, të ndërlidhura edhe me sindormin e filozofisë së brohoritjeve dhe duartrokitjeve të pakontrolluara, na kanë sjellur para një gjendje anarkiste, edhe në fillimet e shekullit XXI, kur besohej se çështja shqiptare do të përmbyllej me jetësimin dhe sendërtimin në plotëni të projekteve nacionale të nisura me shekuj.

Dijetari i viteve të tridhjeta Lumo Skendo në shkrimin “Ç’na mungon? Ç’duhet të kemi?”, po ashtu sikur Noli, një ndër plagët tona sheh mungesën e idealit. Ky dijetar shkruan: “Një popull nuk rron dot pa ideale, pa një shtytje, pa një qëllim që e bën të ec, të përpiqet dhe të përparojë”.

Idealet duhet të ushqehen nga qëllime të mira dhe të përbashkëta. Një gjë e tillë, nuk ndodh tek ne. Në të kundërtën, shoqëria jonë formësohet në kontraste të fuqishme, mes dimensioneve civilizuese, të cilat konfrontohen mes perëndimoreve dhe lindorëve, mes gegëve dhe toskëve, mes qytetareve dhe katundarëve, mes të djathtëve dhe të majtëve, mes këtij dhe atij, etj. Rezultat i këtyre divergjencave, nuk kemi arritur të ndërtojmë kompromise për asnjë aspekt të rëndësishëm nacional: shqiptarët, varësisht nga vendi ku jetojnë, ndryshe e konceptojnë problemin tashmë ekzistues të gjuhës shqipe, shqiptarët ndryshe e konceptojnë dhe e vlerësojnë historinë e tyre, shqiptarët ndryshe e konceptojnë letërsinë e tyre, shqiptarët ndryshe e shohin të ardhmen e tyre, shqiptarët pikë e pesë, nuk kanë arritur sot e gjithë ditën të bëjnë një kompromis, madje as për të shkruar një histori të letërsisë, të historisë, etj. Në këtë konglomerat problemesh, nuk mund të mohohet se fajin kulmor e ka politika, por këtu nuk mund të justifikohen as elitat intelektuale, shkrimtarët, gjuhëtarët, historianët, gazetarët, etj. të cilët nuk kanë ndërmarr asnjë përpjekje dashamirëse, qëllmirëse për të ardhur deri ten një kompromise unik, për ndonjë çështje të rëndësishme.

***

Në fakt, dialogu është thelbi i demokracisë, shpirti i cili i jep fizionomi një kombi si njësi e veçantë e një universi qytetërues më të lartë. Përmes këtij instrumenti, shoqëritë arrijnë të realizojnë paqen e qëndrueshme; përmes këtij instrumenti të komunikimit dhe të ndërtimit- sforcimit të marrëdhënieve ndernjerëzore, grupet, shoqëritë, kombet arrijnë të bashkojnë forcat, idetë, idealet dhe potencialet në drejtim të mirave të përbashkëta, në të cilat të mira të përbashkëta, të gjithë kontribuojnë dhe nga të cilat të mira çdonjëri përfiton. Në të vërtetë përbashkimi i kombeve, përveç për arsye etnike rreth të mirave të përbashkëta, hap shanse të mira për të përparuar shoqëria, vendi i caktuar. Njëherit ulë mundësitë për shpërthimin e diveristeve të rrezikshme, që mund te pasojnë me dhunë, shkatërrime, luftë etj. Empira na tregon shembuj të shumtë në këto drejtime të lartëshkruara; aty ku ekziston dialogu dhe ku problemet diskutohen në mënyrë parimore, humb gjasa për kërkimin e zgjidhjeve tjera me forma jodialoguese.

Në kulturën perëndimore dialogu është alfa dhe omega e çdo problemi, angazhimi e vizioni. Perëndimi mendon se ku përfundon dialogu, aty fillojnë të vijnë në shprehej instrumentet tjera që sjellin dhunë, shkatërrime, destruktivitet, pandehmet e së cilës sot i gjejmë ane e kënd botës lindore, në të cilat kemi probleme të thella, të cilat përveç mungesë e aspekteve tjera, janë rezultat i mungesës së dialogut thelbësor. Sot virtytet karakteristike që kanë ndihmuar perëndimin të krijoj mirëqenie të lakmueshme, janë produkt i etikës së përbashkimit dhe krijimit të vlerave të përbashkëta.

Në realitetin shqiptar, ky fenomen paraqitet mjaft kompleks dhe fenomen në përshkallëzim, për të keq. Disi ka humbur sensi i dialogut të mirëfilltë dhe të sinqertë. Shqiptarët ane e kënd hapësirave, dialog bëjnë për t’ia bërë qefin njëri tjetrit, apo për të kundërshtuar njëri tjetrin. Ndërsa më së paku, për të shtruar ide dhe për të zgjedhur probleme. Ndaj sot si komb vazhdojmë të vërtitemi mes një të kaluare të mjerë dhe një të ardhme të panjohur, pikërisht nga mungesa e vullnetit dhe besimit për të ardhmen dhe nga mosaftësia për të komunikuar, për t’u marrun vesh.

***

Kultura e dialogut është premisa e gjitha zgjedhjeve; është aspekti që shtreson elementet bazike të një sistemi të qëndrueshëm shtetëror dhe kombëtar. Në të kaluarën tonë, dialogu ka munguar. Për fat të keq, edhe sot po mungon. Madje, në momente më të rëndësishme për kombin, dhe ka indikacione se do mungon edhe në të ardhmen. Dhe atë, ”falë” pikërisht njerëzve të cilët janë të ngarkuar të promovojnë dialogun. Të cilët, për fat të keq promovojnë antidialogun, kulturën e bojkotit, mendësinë sterortipe të zgjedhjes së problemeve, ikjes dhe kamuflimit të problemeve.

Me këtë strukture të elitave, politikës dhe arsimit, as që duken shenja të nisen debate të mirëfillta, të cilat do shtronin probleme, do të analizonin probleme shkaqet dhe pasojat, dhe do të nxjerrin pastaj konstatime në bazë të premisave empirike për problemet, që gjithsesi do të rezultonin me përbashkimin rreth të mirave të përbashkëta, në të cilat të mira, gjithë shqiptaret kudo që janë, duhet të kontribuojnë, dhe nga të cilat gjithë duhet përfitojnë. Pa e ekzagjeruar këtë problem, analizat e çfarëdoshme që bëhen në realitetin shqiptar tregojnë se dialogu është për shqiptaret gjithçka tjetër përpos aftësi për tu marrun vesh, për të bashkëpunuar, për të bashkërenduar dhe për të ndërtuar kompromise të caktuara në drejtim të së mirës së përbashkët. Madje për shumëkënd dialogu ndërdijshëm konceptohet turp, frike, lëshim e çka jo tjetër. Duke mos e kuptuar te kundërtën, se pikërisht dialogu është vlere, është shanse dhe shprehje e vetëdijes së lartë emancipuese.

Në përditshmërinë shqiptare, duke u nisur nga politika e cila qëndron në majat e së këqijave, pastaj tek strukturat tjera shoqërore, akademitë dhe institutet e ndryshme, deri tek elitat e mediat, shohim se nuk eksiton, madje asnjë fushë ku në arrijmë të përbashkohemi rreth të mirave të përbashkëta, duke i harruar cenet e caktuara dhe të metat e ndryshme, që mund të na diktohen nga çfarëdo faktorësh.

Në debatet e shumta që bëhen ane e kënd botës shqiptare, sheh gjithfarë tezash e gjithfarë trajtimesh, por më së paku gjen analiza që merren me realitetin e problemit, atë që konceptohet shkak dhe pasojë.

“Shqipëria lindi nga zoti( nga idealizmi), shpëtoi nga rastësia dhe vdiq nga politikanët” shkruante dijetari i madh Faik Konica. Sot vrasësit e shqiptarëve nuk janë armiqtë e jashtëm, ata nuk janë as vetëm politikanët, ata janë brenda, duke tharmuar shpirtin shqiptar. Kundër këtij fenomeni, duhet të dilet në betejë të hapur dhe të pakompromis.

njohja (Tregim) Ndue Ukaj

Ndue Ukaj Unë gjithmonë kërkoj, sepse vetëm kështu jetoj. Nëse vetëm një ditë nuk do të kërkoja, sigurisht do vdisja. Kërkimi për mua është sikur ajri, pra të jetoj. Por, ja që njeriu shpeshherë gjatë kërkimit gjenë gjera që s’duhet, apo të them më troç, takohet me gjëra që e tundojnë, pastaj e zhgënjejnë. Unë jam nga ato gra që kam kërkuar shumë për dashurinë, por asnjëherë nuk e kam gjetur. Prandaj, jam lëshuar në krahët e kërkimit duke nuhatur në botë dashurinë, me të cilën nuk ngopem dot dhe për të cilën jam në gjendje të kërkoj pa lodhje ditë e netë, madje edhe nëse nuk do ta gjejë deri në frymën e fundit… Askush s’mund të besonte se në fund të katrahurës së vetmisë, ashtu sikurse në fund të territ përbindësh, vetëm një xixë mund të triumfojë. Ishte kjo shkëndija që pushtoi errësirën, apo fshehtësia e thellësive të lumturisë, mrekullia e të gjitha mrekullive të kësaj bote që godet kur më së paku e pret… (Tregim) Përgjërimi im kishte marr fund. Sa çelë e mbyll sytë humba toruan dhe rashë në tundim të syve të përgjumur të gruas që ecte trotuareve të qytetit me shikimin e humbur, pamje kjo që krijonte pandehmën e parë. Ajo ishte një grua e vetmuar e cila kërkonte vazhdimisht diçka, që zakonisht nuk gjendet. Këtë pandehmë timen e sforconte dukja e saj, shikimi i thellë dhe lëvizjet e kokës në mënyrë tejet elegante. Thashë mëvete, do jetë një nga ato gratë që gjithmonë në jetë vetëm kërkojnë, e kurrë s’gjejnë gjë nga çfarë kërkojnë, dhe një ditë, vetëm kur të mplakën, marrin uratat dhe nënshtrojnë gjunjët para Virgjrës Mari, duke u përgjëruar për falje mëkatesh. Qysh sot, ca minuta para së dielës në Kishë, i dhashë fund edhe lidhjes me Anitën. Njëherë isha përbetuar, madje këtë përbetim e kisha bërë edhe në mesin e miqve të mi piktorë, se e fundit dashnore me të cilën do lakuriqësoj trupin pa fije turpi, do jetë italianja flokëshprishur, me të cilën u ndava pa asnjë ndjenjë dashurie. Për çudi, ajo më vonë mbeti diç më shumë se dashuriçkat e panumërta në mendjen time. Frederik - më pat thënë atëherë me italishten e bukur, duke e përthyer me një shqipe përplot muzikalitet - të dua. Unë, as për mendjemadhësi, as për jomirësjellje, madje as për mungesë dashurie, nuk ia ktheva, por vetëm i thashë - do të duash edhe të tjerë ashtu si mua tash. Asaj i rreku një çurg lotësh për faqe. Nguli shikimin në dhe, dënesi thellë, nga ato dënesje që në trajtën më të bukur i dëgjoja në shtrat, apo vende tjera ku bënim dashuri me orë të tëra, siç qeshnim shpesh, binim në gjumë të dashurisë. Unë ia putha faqet e përlotura por pa fije dhimbjeje. Unë nuk do lakuriqësohem me askënd pas teje - më tha prapë me tinguj të vrarë e shikim që lejonte të lexohej një pikëllim i tmerrshëm tek përshkonte fytyrën e saj të bukur. Kësaj here italishtja e saj, çaloi shumë. I fundit që ke bërë piktura në trupin tim - m’u pat drejtuar, duke e ngritur tonin e zanoreve aq kumbuese - je ti - dhe tash që po më krijon një zgafelle në jetë, më duhet të pres fundin, atë fundin të cilin e presim gjithë, duke të kujtuar ty. Unë jam piktor, që rrugët e gjata deri tek lakuriqësia i shndërroj në eksperimente vizuale, prapa së cilave lundroj në botën e çudirave të grave, aty ku shtatë qiejt luftojnë ashpër me prapështuesit e përbaltësuesit e artit - iu përgjigja dhe kuptova se bëra një filozofizëm të tepruar. - Madje, edhe unë para se të dashurohem me ty, jam përbetuar për Zot e tokë se e fundit që do lakuriqësohem me një femër do jetë dashnorja që kisha para teje. Pa e zgjatur më shumë, e putha në faqe dhe i dhashë një dhuratë të çmuar si kujtim të fundit. Ajo e hapi ngadalë: një pikturë nudo! U step dhe si e trishtuar u përplas në mua. Piktura i ngjante një vullkani, nga i cili dilte një zjarr krejt flakë ari, i cili e kishte të mbërthyer gruan prej pjesëve më intime e poshtë. Vithet e saj i si grykë vullkani, mbi të cilin rrinin qëndrueshëm gjinjtë, si dy maja malesh magjepse, aq të pamundura për t’i shijuar në tërësi. Ato kishin marr trajtën e dy yjeve ndriçues. Ajo e vështroi gjatë dhe me sy të ënjtur nga lotët, iku nga unë, pa më thënë asnjë fjalë. Italianja flokëshprishur edhe disa herë erdhi në atelienë time, derisa një ditë u zhduk përgjithmonë. Nejse, s’di përse mu përplas ky kujtim bash në këtë moment. Gruaja e cila ecte para meje, edhe pas disa minutash, u përbirua rrugëve duke luajtur trupin e saj elastik, ashtu siç ishin rrugët e përdredhura tek ne. Unë e përcillja pa vetëdije. Ajo dukej se ecte po me ato ritëm me të cilin mu përplas në sy, sikur tek kërkonte diç çmueshme, por të humbur. Pasi i dhashë fund lidhjes me Anitën, thashë mëvete, do e shkeli edhe njëherë përbetimin dhe do i ofrohem. Kishte të veshur fund të kaltër, me një bluzë të tejdukshme në të bardhë të shndritshëm, që e bënin të dukej vërtetë zonjë e rëndë, nga ato që përshëndetjet me meshkuj i bëjnë me zgjatje për puthje dorësh. Pjesët e dukshme të trupit i shkëlqenin fortë dhe e bënin tejmase sfiduese. Ajo lente përshtypjen e atyre grave të epshme për dashuri. Më fal zonjë, mos ju ka humbur diçka, më dukeni se ecni e dalldisur, sikur diç e çmueshme të ketë rrëshqitur nga dora e juaj. Vërtetë më falni që ju drejtohem kështu, por më keni krijuar këtë përshtypje, prandaj dëshiroj të dëgjojë nga goja juaj e ëmbël, nëse nuk është e vërtetë, nëse sytë e mi gënjehen lehtë dhe unë torollasem pas grave të bukura. Dhe pastaj do shporrem nga ju shpejtë, më besoni, do të zhdukem si era. Ajo vetëm më shikoi me një buzëqeshje enigmatike. Sytë m’i nguli thellë, aq sa më ngjalli frikë e lemeri përnjëherë. Por, përnjëherë ata sy të kaltër u zbutën, shkëlqyen nga disa rreze të brendshme, dhe shpejt u shpërndanë nëpër trupin tim. Ajo më shikonte, sikur atë që kisha përshtypjen se e kishte humbur, tash e kërkonte në mua, në trupin tim, të cilin sa herë u pata përberë se nuk do ta lakuriqësoj me asnjë femër më. Unë gjithmonë kërkoj, sepse vetëm kështu jetoj. Nëse vetëm një ditë nuk do të kërkoja, sigurisht do vdisja. Kërkimi për mua është sikur ajri, pra të jetoj. Por, ja që njeriu shpeshherë gjatë kërkimit gjenë gjera që s’duhet, apo të them më troç, takohet me gjëra që e tundojnë, pastaj e zhgënjejnë. Unë jam nga ato gra që kam kërkuar shumë për dashurinë, por asnjëherë nuk e kam gjetur. Prandaj jam lëshuar në krahët e kërkimit duke nuhatur në botë dashurinë me të cilën nuk ngopem dot, dhe për të cilën jam në gjendje të kërkoj pa lodhje ditë e netë, madje edhe nëse nuk do ta gjejë deri në frymën e fundit. Është rrugë e gjatë për të ardhur deri tek lumturia, mbase kjo nuk arrihet lehtë - më tha me një mprehtësi, e cila shprehte një përvojë për atë që fliste, ndërsa shikimin si shigjeta se ndalte aspak nëpër trupin tim. Unë mbeta i shtangur para saj e syve magjeps. Gruaja sa vinte ngulte sytë thellë e më thellë në mua, sikur lexonte gjitha të fshehtat e mia, i shikonte ato nga thellësia, ngopte sytë me pjesët e mia intime, madje me seksin tim, i cili tash ishte trazuar dhe nuk zinte vend para trupit ta saj epshor. Ke trup të bukur - i thashë, më shumë me dëshirën që të lë temën e kërkimit, se sa për t’i dhënë një kompliment, të cilin edhe ashtu e meritonte, por nga i cili të them të drejtën frikoja. Doja që ky fillim ngacmues të merrte kahje tjetër. - Më fal, nuk të thash emrin, unë quhem Frederik - ndërhyra me një ton krejt të pamatur. Sa i këndshëm – m’u përgjigj. Kam njohur një djalë, isha atëherë e re, quhej Fredi, atëherë unë studioja, në duart e tija u zhvirgjërova. Gruaja shkëputi sytë nga trupi im dhe u zhyt në krahët e mallëngjimit. O zot, çfarë komunikimi i pazakonshëm, thashë me vete. Ishte hera e parë që takoja një grua në trotuare dhe flisja për seksin, për zhvirgjërimin, për pasionet e dashurisë, ende pa u njohur, madje pa ditur as emrin e saj. Një puhizë e lehtë e aromës pranverore më përshkoi trupin tejpërtej, ndërsa gruas ia luajti nga trupi veshjet. Nga brenda vërejta dy gjinj të bukur, të cilët qëllimshëm ishin lënë pak jashtë. Si t’ia bëjë - thash mëvete. Mendime të çuditshme më vërsuleshin në kokë por asnjë nuk arrija ta artikuloja për t’ia shprehur gruas që kishte mbetur e stepur para meje, tash në heshtje përvëluese. Mund të më shoqërosh në atelienë time, e cila gjendet jo larg nga këtu - i thashë me një zë që mu duk se erdh jo nga unë. Ishte tamam nga ata zëra që ndodh të duken, edhe pse dalin nga vetja, të huaj. Ajo, pa asnjë hezitim u nis krah meje. Ecnim pa bërë ndonjë komunikim, përveç ndonjë prekje të herëpashershme, si të rastësishme në krah; prekje që mua me cytëte edhe më tutje drejtë aromës së gruas që ende nuk ia dinja emrin. Pa u ofruar tek atelieu u humba, tamam ashtu sikur të ishte hera e parë që hyja brenda me një femër. Hapa derën me qetësi elegante. Ajo vetëm nuhaste, e nganjëherë çante buzët e trasha duke krijuar një pamje të mrekullueshme në fytyrën e saj delikate, që sa vinte për mua bëhej më engjëllore. Shkëndija dashurie - më tha një zë nga brendësia, por duke mos dashur të jetë aspak e vërtetë një tronditje e tillë, sapo i dhashë fundit lidhjes me Anitën. Nuk munda t’i bëjë ballë kureshtjes që të mësoj se çfarë në të vërtetë kërkon - i thash derisa zhurma e hapjes së derës i bëri fjalët e fundit vështirë të kuptueshme për gruan, e cila në vend të një përgjigjeje, sëpari rrudhi krahët. Pas pak sekondash, ashtu në heshtje përvëluese për mua, m’u drejtua: S’të duket pak e çuditshme t’i kuptosh gjithë të fshehtat e një gruaje të cilën sapo e ke takuar. - Timbri i zërit të saj mori ca nuanca kritike, por dosido ruanin një ëmbëlsi. Nuk jam kurvë - u shpreh beftë me zë të thekshëm, aq sa mua m’u duk sa britma e saj depërtoi në lokalin përbri nesh, ku ishte një gazetë e madhe e vendit dhe ku gumëzhijnë silueta të gjithfarshme. Në të vërtetë më kapi një panik. Ç’dreqin m’u desh që hyra në këtë aventurë pa nevojë - mendoja mëvete dhe u kredha për pak në krahët e mendimeve, nga të cilat shpejt kuptova se s’mund të nxjerrja asnjë përfundim. Si të organizoj këtë vizitë - i thash vetës, do vazhdoj me ato tema të zjarrta për seksin apo reagimi i gruas, ishte parashenjë se nuk duhej futur lojërave intime, nga fakti i thjeshtë, sepse ajo nuk ishte kurvë dhe nuk dëshironte të trajtohej e tillë nga unë. Çfarë domethënë kur një femër të thotë nuk jam kurvë - e kishte pyetur një mik poet, i njohur për zjarr seksi në poezitë e tij, vetëm disa vite më parë. Ndërsa unë, i cili asnjëherë në jetën time nuk i kam besuar dashurisë, nuk dija të bëja shumë dallime mes kategorive të femrave. Në fakt, të gjitha për mua lidheshin me një pasion, edhepse në të vërtetë kisha mëdyshje për këtë mendim. Ç’kërkon tek unë, përpak sa nuk i bërtita gruas, për t’ia dhënë një të goditur në gjoksin e saj të fryrë, që sa shkonte më çmendte. Ajo sikur nuhati nervozen time me këtë situatë të papritur dhe m’u drejtua: Të thash se kërkoj, kërkoj vazhdimisht, por nuk jam e përdalë. Lumturia kërkohet çdokund, në çdo cep rruge, në çdo vendimtar, madje pse jo edhe në çdo kalimtar, andaj edhe në ty kërkova diçka por mos me pandeh për të përdalë, edhe nëse unë pranë këtyre pikturave tua nudo mund të zhvishesha, të hidhesha si një përbindëshe mbi trupin tënd, të thithsha çdo cep të trupit tënd. Assesi mos më pandeh për të përdalë, sepse kurvat janë vetëm shpikje pabesish të burrave të cilët s’kuptojnë gjë nga thesaret e lumturisë së femrës. Duhma e pikturave s’kishte sesi mos ta ngashënjente edhe më pasionin tim, i cili sa vinte përndizej. Por, as gruaja aspak nuk arriti t’i ikte ngashënjimit. Askush s’mund të besonte se në fund të katrahurës së vetmisë, ashtu sikurse në fund të territ përbindësh, vetëm një xixë mund të triumfojë. Ishte kjo shkëndija që pushtoi errësirën, apo fshehtësia e thellësive të lumturisë, mrekullia e të gjitha mrekullive të kësaj bote që godet kur më së paku e pret. Në këtë moment, sikur nga qielli iu kujtua një frazë romani, “Unë s’po jetoj as në të kaluarën as në të ardhmen time. Kam vetëm të tashmen, e unë këtë e dua”. Pasi përshpërita diç të pakuptimtë mëvete, rashë në krahët e mejtimeve. Pas viteve të shumta që nuk besova në dashuri, papritur fillova të mos shoh asgjë tjetër përpos gruas që qëndronte përballë meje, së cilës as emrin nuk ia dinja. Çuditesha me këtë skenë, madje çudirat e mia shkonin deri tek një ankth. Por ja që më tërhiqte si magnet, doja vetëm fytyrën e saj ta shikoja, ta ndieja, ta përjetoja, ta puthsha fortë, të flija në gjoksin e saj e pastaj në të të thithë lëngun për penën time të ndryshkur, për të bërë një pikturë me zjarrin e dashurisë. Në të vërtetë thellësia e fshehtësisë së dashurisë është në përtejshmërinë e gjërave të kota; shtrihesh sikur nën rrezet e diellit veror dhe lejon depërtimin e tyre në gjithë trupin, ashtu unë dëshiroja të kredhesha në mrekullitë e trupit të gruas dhe në çdo cep të ndiej frymëmarrjen e aromës së saj. Kishin kaluar ca minuta të përhumbjes sime. Gruaja ishte ulur në cepin e pasmë të atelies dhe shikonte e hutuar një mori pikturash të varura gjithkah nëpër mur. Iu ofrova ngadalë. Pa menduar gjë, dora ime u përhumb në flokët e saj të përdredhura supit të saj të butë dhe sa çelë e mshelë sytë ndjeva një të nxehtë në gojën time. Gruaja së cilës akoma nuk ia kisha mësuar emrin dhe pas së cilës u dashurova sikur një adoleshent, m’u hodh në një përqafim të fortë. Duart e saja lëviznin nëpër trupin tim me mjeshtëri, ndërsa unë sikur në ëndërr ndieja aromën e magjishme të saj. Në gjoksin tim ndieja të rrahurat si çekan që vinin nga trupi i saj i zhveshur tërësisht. Kisha harruar fare se dera e atelies ishte hapur!